In het voorjaar ontluiken bomen, struiken en planten, leggen kikkers kikkerdril, zijn de eerste ganzenpullen te zien, en zijn de hazen volop aan het rammelen: de natuur is in blijde zin. Maar het mooie voorjaar heeft ook een keerzijde: teken zijn ook weer volop actief.
Niet iedereen realiseert zich hoe klein een teek kan zijn. Zelfs het grootste stadium, de volwassen teek is slechts circa drie mm groot. De teek is donker gekleurd en plat.
Bij de controle op een tekenbeet, moet je dus zoeken naar kleine, platte beestjes. De volwassen teek wordt nog wel opgemerkt, maar de nimf wordt snel over het hoofd gezien en daarom niet altijd tijdig verwijderd. De nimfen en volwassen teken (vrouwtjes) kunnen de ziekte van Lyme overbrengen. Het mannetje hecht zich niet vast en ‘drinkt’ geen bloed, vandaar dat het mannetje geen rol speelt bij de overdracht van de Lyme bacterie.
Pas na een paar dagen nadat de teek zich vastgebeten heeft, begint de teek op te zwellen en krijgt hij de grootte en de vorm waarin velen de teek kennen van hun hond of kat: een volgezogen teek.
Uit testen is duidelijk geworden dat voor een goede werking van de met permetrine behandelde broeken, deze niet met wasverzachter mogen worden gewassen. Het was al wel langer bekend dat het gebruik van een warme droogtrommel en een te warme strijkbout de werking van de permetrine vermindert, en dat de permetrine bij chemisch reinigen zijn werk geheel verliest, maar nu is duidelijk geworden dat ook bij het gebruik van wasverzachter de effectiviteit van de anti-tekenkleding wordt verminderd. Dat is ook de reden waarom Rovince in haar nieuwe kleding een nieuw wasvoorschrift aanbrengt.
Uit het rapport ‘praktijkproef tekenwerende kleding’ dat het Bosschap in najaar 2013 naar buiten bracht, blijkt dat het spuiten van DEET op kleding onvoldoende effectief is. De in de proef met 40% DEET ingespoten werkbroeken bleken niet significant effectief te zijn geweest tijdens de draagdagen. Dat kan komen doordat het inspuiten met DEET aan het begin van de werkdag een nauwkeurige en tijdrovende bezigheid was, die wellicht niet altijd even precies is uitgevoerd, of dat de werkzame stof afneemt gedurende de werkdag van acht uur.
Bron: Tekenwerende werkkleding, praktijkproef, oktober 2013, Mirjam de Groot en Brechtje Bokdam – Rapport
De ziekte van Lyme onderverdeelt in drie stadia:
Een teek kan zeer goed met de vingers verwijderd worden, maar velen prefereren een tekenverwijderaar. De een zweert bij de schuif, de ander bij de lasso en de derde bij de pincet. Welke de beste is, hangt dus zeer sterk af van de eigen voorkeur, handigheid en de plek waar de teek zit. Wel is het verstandig om een leesbril of vergrootglas te gebruiken om de kleine nimfen en de zeer kleine larven goed te kunnen zien. Het belangrijkste is dat de teek dicht bij de huid waar de harde monddelen beginnen, vastgepakt wordt. Het is geen probleem als een stukje van de kop in de huid achterblijft. Dat komt er vanzelf weer uit, net als bij een splinter. Ontsmet het beetwondje (nadat u de teek heeft verwijderd) met 70% alcohol of jodium.
En niet alleen de mens maar ook onze trouwe vriend de hond heeft last van deze beestjes.
Alle verzorging en materiaal op deze site – MedPets
Stichting Bio-Wetenschappen en Maatschappij (BWM) heeft in 2012 een publicatie uitgebracht over de ziekte van Lyme. De publicatie beslaat 60 bladzijden en behandelt o.a.: de ziekte van Lyme, waar en hoe teken leven, welke andere ziekten door teken kunnen worden overgebracht, en behandelingen en oorzaken van de toename van de ziekte van Lyme.
Om inzicht te krijgen hoe vaak en waar mensen gebeten worden door teken, is het noodzakelijk dat mensen tekenbeten melden. Meldt uw tekenbeet op de Tekenradar. Op die website vindt u ook informatie over teken, veel gestelde vragen over de ziekte van Lyme en tekennieuws.
De app bevat informatie over hoe je op teken moet controleren en hoe je een teek kunt verwijderen. Gebruikers kunnen een tekendagboek aanleggen en hierin een tekenbeet registreren. Zij kunnen een herinnering ontvangen aan het controleren van de plek waar ze gebeten zijn. Ook kunnen mensen op hun mobiele telefoon, via de tekenradar, zien hoe actief teken zijn. Dit is vooral handig voor mensen buiten: wandelaars en bezoekers van bijvoorbeeld het bos, de heide, de duinen of een park. Daarnaast is een alarm in te stellen zodat je altijd op de hoogte bent van de actuele tekenactiviteit.
Gaat u op vakantie in Zuid-Scandinavië, Midden- of Oost-Europa, overweeg dan om u te laten inenten tegen tekenencefalitis, bij sommigen bekend onder de Duitse afkorting FSME. Inenting is mogelijk bij de GGD. FSME wordt veroorzaakt door een virus en wordt overgebracht door teken. Het virus kan hersen(vlies)ontsteking veroorzaken, met kans op blijvende schade. Helaas worden FSME en Lyme vaak door elkaar gehaald. Lyme is een bacterie, inenten is vooraf niet mogelijk. Behandelen kan alleen achteraf met antibioticum. FSME is een virus, hiertegen kan men zich wel laten inenten. Behandelen achteraf is hier niet mogelijk. Een ander belangrijk verschil is dat FSME zich in de speekselklieren bevindt en daardoor meteen kan worden overbracht nadat de teek zich heeft vastgebeten.
Bij tijdig verwijderen van de teek is de kans op de ziekte van Lyme klein, maar kan een besmetting met FSME dus al hebben plaatsgevonden. De verschillen staan nog even naast elkaar weergegeven in onderstaande tabel.
Jachtexamen.be is de online leeromgeving voor de jacht, de optimale examenvoorbereiding.
